Z dniem 10 listopada 2022 roku wchodzi w życie Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców, która między innymi wprowadza możliwość zmiany umowy w związku z istotną zmianą cen materiałów lub kosztów związanych z realizacją zamówienia publicznego.
Co prawda, nie jest to jakieś wielkie novum dla wykonawców robót budowlanych, gdyż obowiązujące przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych umożliwiały już wprowadzenie zmian do umowy w związku z ww. okolicznościami, niemniej jednak, jest to kolejny argument wobec tych zamawiających, dla których przepisy Prawa zamówień publicznych były do tej pory nie wystarczającą podstawą do zmiany umowy (nie wiedząc, dlaczego, ale jeżeli nie wiadomo o co chodzi, to zawsze chodzi o to samo).
Zgodnie z nową podstawą, w związku z istotną zmianą cen materiałów lub kosztów związanych z realizacją zamówienia publicznego, których zamawiający, działając z należytą starannością, nie mógł przewidzieć, dopuszczalna jest zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego, zawartej przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i będącej w toku w tym dniu, bez przeprowadzania nowego postępowania o udzielenie zamówienia, która polega na:
- zmianie wysokości wynagrodzenia wykonawcy,
- dodaniu postanowień dotyczących zasad wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia wykonawcy – w przypadku umów, które nie zawierają takich postanowień,
- zmianie postanowień dotyczących zasad wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia wykonawcy, w szczególności w zakresie maksymalnej wartości zmiany tego wynagrodzenia – w przypadku umów, które zawierają takie postanowienia,
- zmianie postanowień umowy dotyczących jej wykonania, w szczególności dotyczących:
- zakresu świadczenia wykonawcy, z czym może wiązać się odpowiadająca jej zmiana wynagrodzenia wykonawcy lub sposobu rozliczenia tego wynagrodzenia,
- terminu wykonania umowy lub jej części, lub czasowego zawieszenia wykonywania umowy lub jej części,
- sposobu wykonywania umowy – o ile wzrost wynagrodzenia wykonawcy spowodowany każdą kolejną zmianą nie przekroczy 50% wartości pierwotnej umowy.
Wskazać w tym miejscu warto, iż istnienie dodatkowej podstawy prawnej do zmiany umowy, powinno skłonić opornych zamawiających do polubownego załatwiania sprawy związanej z waloryzacją. W ślad za stanowiskiem Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, podkreślenia wymaga fakt, że przy dodatkowej podstawie do zmiany umowy, większego znaczenia nabiera obecnie stanowisko, że odmowa podwyższenia wynagrodzenia wykonawcy, mimo spełnienia przesłanek dopuszczalności zmiany umowy (już kolejnej), może być oceniana jako niegospodarne działanie ze strony zamawiającego.
